Gezond eten betekent dat de voeding die je binnenkrijgt bijdraagt aan je gezondheid. Maar over welke voeding hebben we het dan eigenlijk? Tegenwoordig word je overspoeld met informatie en meningen over voeding en gezondheid. Het internet staat vol met blogs, vlogs, social media posts en advertenties die je allemaal vertellen wat je wel en niet mag eten. Maar wat kun je daar eigenlijk van geloven? Terry Schouten, gezondheidswetenschapper bij gezondeten.nl geeft antwoord.
De ideeën over gezonde voeding veranderen door de jaren heen door nieuwe wetenschap, trends en marketing. Wat een paar jaar geleden nog als gezond werd beschouwd, kan vandaag zomaar uit den boze zijn. Zo waren vetten een tijd lang de boosdoeners, maar tegenwoordig zou je koolhydraten beter kunnen mijden. Wat is hier allemaal van waar? Gezond eten lijkt vandaag de dag ingewikkelder dan ooit, maar is het dat ook? Lees snel verder, in dit artikel biedt Terry Schouten, Gezondheidswetenschapper bij gezondeten.nl je een helpende hand.
Het belang van de juiste voedingsstoffen
Door gezond en gevarieerd te eten krijg je alle nutriënten binnen die je nodig hebt en verklein je de kans op voedingsstoftekorten. Je kunt voedingsstoffen verdelen in macro- en micronutriënten.
Macronutriënten zijn grotere voedingsstoffen waar je relatief veel van nodig hebt, zoals koolhydraten, vezels, eiwitten en vetten. Die leveren kilocalorieën, ook wel energie genoemd. Micronutriënten zijn kleinere voedingsstoffen, zoals vitaminen, mineralen en spoorelementen. Hiervan zitten slechts kleine hoeveelheden in je voeding, maar deze stofjes zijn wel super belangrijk voor verschillende lichaamsfuncties.
Een gezond eetpatroon is voordelig voor je gezondheid en bestaat uit een combinatie van goede eetgewoonten, voedzame producten en variatie. Dit hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar is haalbaar met alledaagse voedingsmiddelen.
Calorieën zijn calorieën, toch?
Wist je dat een halve kilo sperziebonen evenveel calorieën bevat als een stroopwafel? Toch zijn deze producten niet even gezond. Sperziebonen zitten boordevol gezonde voedingsstoffen zoals vezels, vitamines en mineralen, terwijl een stroopwafel weinig gezonde voedingsstoffen bevat. Dit worden ook wel ‘lege’ calorieën genoemd. Wil je gezonder gaan eten, let dan niet alleen op het aantal calorieën, maar ook op de in het product aanwezige nutriënten. Dit is niet alleen goed voor je gezondheid, maar zorgt er ook nog eens voor dat je langer vol zit.
"Wanneer je gezonder wilt gaan eten is het belangrijk dat je niet alleen let op het aantal calorieën, maar ook op de aanwezigheid van gezonde voedingsstoffen, zoals vitamines, mineralen en vezels."
Hoe ziet een gezond voedingspatroon eruit? De 6 uitgangspunten
Een gezond eetpatroon is niet voor iedereen hetzelfde. Hoeveel je van alle voedingsstoffen nodig hebt, hangt onder andere af van je leeftijd, geslacht, lengte en fysieke activiteit. Wanneer je veel beweegt of sport heb je bijvoorbeeld meer calorieën nodig dan wanneer je een zittend beroep hebt. Er is dus niet één voedingspatroon dat voor iedereen werkt. Wel zijn er een aantal basisprincipes waaraan een gezond eetpatroon moet voldoen:
- Zorg dat je dagelijks voldoende goede koolhydraten, eiwitten, vezels en gezonde vetten binnenkrijgt.
- Eet dagelijks groenten en fruit, zodat je voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgt. Vind je dit lastig? Dan kan de volgende tip je helpen: probeer groenten toe te voegen aan iedere maaltijd, bijvoorbeeld door wat avocado of tomaat op je boterham met kaas te doen of door eens te lunchen met een salade, zoals deze supergezonde groene bulgursalade.
- Eet gevarieerd. Helaas bestaat er geen enkel voedingsmiddelen dat alle voedingsstoffen bevat. Je zult dus moeten variëren om ervoor te zorgen dat je alle essentiële nutriënten binnenkrijgt. Dat kun je doen door zoveel mogelijk verschillende kleuren toe te voegen aan je eetpatroon. Dat ziet er ook nog eens gezellig uit op je bord. En dat is mooi meegenomen, want het oog wil ook wat toch?!
- Beperk het aantal eetmomenten op een dag tot 3 hoofdmaaltijden. Heb je tussendoor trek? Zorg dan dat je je maaltijden voedzamer maakt door meer goede koolhydraten, eiwitten of gezonde vetten toe te voegen. Je kunt ook kiezen voor een voedzaam tussendoortje.
- Hanteer de 80-20 regel. Probeer minimaal 80% van de tijd gezond te eten. Dat betekent dat je dus ook best een keer iets kunt eten dat minder verantwoord is. Zo lang je er maar wel voor zorgt dat je er dan ook echt van geniet!
- Kies zoveel mogelijk voor onbewerkte en natuurlijke producten, zonder ongewenste toevoegingen zoals suikers, zout en ongezonde e-nummers.
3 Praktische tips om vandaag nog gezonder te gaan eten
Met behulp van de volgende handige tips kun je vandaag nog beginnen met een gezonder eetpatroon.
Tip 1: Maak een eetwissel
Vervang bijvoorbeeld wit brood door volkorenbrood. Zodra dit een gewoonte is geworden, ga je over op de volgende eetwissel. Zo kun je ervoor kiezen om eens geen boterhammen, maar een gezond soepje te eten tijdens je lunch. Zoals deze heerlijke pompoensoep met orzo.
Tip 2: Ga met een gevulde maag én een boodschappenlijstje naar de supermarkt
Bedenk voordat je boodschappen gaat doen wat je die dag of week wilt eten en zorg dat je weet welke ingrediënten daarvoor nodig zijn. Zorg er daarnaast voor dat je niet met trek gaat winkelen. Zo verklein je de kans om met ongezonde producten thuis te komen. En wat je niet in huis hebt, kun je ook niet opeten!
Tip 3: Laat je niet voor de gek houden
Kijk achterop de verpakking van een product om te onderzoeken of het gezond is. Voedselfabrikanten zijn wettelijk verplicht om op ieder voedingsmiddel aan te geven welke ingrediënten er in zitten en wat de voedingswaarden zijn. Let goed op de hoeveelheid zout en toegevoegde suikers.
Meer weten over gezond eten?
Gezondeten.nl is een gezondheidsplatform met als doel Nederland te informeren en inspireren gezonder te gaan eten. Samen met hun team van gezondheidswetenschappers ontwikkelden we verschillende interessante artikelen en selecteerden gezonde gerechten voor ons Lassie foodplatform. Bekijk hier meer.