Rijst koken: alles over de perfecte bereiding

17 april 2022 – Leestijd 8 min

Rijst koken

Lekker luchtig of juist lekker zacht en plakkerig … Je kunt rijst op allerlei manieren klaarmaken. En hoewel rijst koken vaak als relatief simpel wordt beschouwd, blijkt het bereiden van het perfecte pannetje rijst toch vaak wat lastiger dan gedacht. Als je even niet oplet zijn de korrels te gaar, juist nog niet gaar genoeg of branden ze aan. Daarom laten we je graag zien hoe je altijd de perfecte rijst kunt koken!

3 manieren van rijst koken: in ruim water, droog koken & stomen

Over het algemeen zijn er drie gangbare manieren om rijst klaar te maken: in ruim water, droog koken en stomen. En allemaal hebben ze zo hun voor- en nadelen. De één is wat makkelijker dan de ander. Maar die ander brengt dan wel weer meer afwas met zich mee of vergt wat extra werk.

Rijst koken in een pan met ruim water (ook voor inductie)

De meest simpele manier van rijst koken. Doe de rijst in een pan met veel kokend (eventueel gezouten) water. Laat het goed koken en proef na 8 minuten regelmatig of de rijst al gaar is. Zo ja, giet af in een zeef, doe de korrels terug in de pan en laat rijst nog even lekker uitwasemen met de deksel erop. Een kind kan de was doen.

Veelgestelde vraag: Moet je rijst koken met of zonder deksel? Antwoord: je kookt de rijst het liefst met de deksel op de pan. Dat scheelt namelijk energie. En wil je de rijst koken zonder afgieten? Doe dan zeker de deksel op de pan, want anders verdampt er te veel vocht en wordt je rijst niet op tijd of zelfs helemaal niet gaar!

Droog koken

Door de rijst droog te koken behoudt je meer smaak, vitamines en mineralen. Maar hoe doe je dat? Was de korrels eerst in koud water totdat het water helder blijft. Doe alles in een pan en voeg anderhalf keer zoveel water als rijst toe. Breng aan de kook, zet het vuur zo laag mogelijk en laat de rijst rustig en afgedekt in 10-15 minuten gaar worden. Schep regelmatig om, proef of de korrels al klaar zijn en laat vervolgens nog een paar minuten stomen.

Stomen

Rijst stomen doen we meestal in een stoompan of bamboe mandje. Het is heel simpel: vul de onderste helft van een stoompan met water en brengt het aan de kook. Sluit af, vul de bovenste helft met de (gewassen) rijst en stoom de rijst in 20-30 minuten gaar. Of breng een pan met water aan de kook, leg een stukje bakpapier in je stoommandje (scheelt afwassen!) met de rijst daarop, doe de deksel op het mandje en stoom het geheel gaar in minimaal een half uurtje.

De juiste verhouding: hoeveel water en rijst heb je nodig?

Welke techniek van rijst koken je ook gebruikt, bij bijna allemaal moet je de juiste verhoudingen zien te vinden. Vaak staat op de verpakking al vermeld hoeveel water en rijst je per persoon nodig hebt, maar soms heb je niet altijd een maatbeker bij de hand om het perfect af te meten. En helpen onderstaande trucjes je uit de brand:

De koffiekopjesmethode

Doorgaans zit je goed als je één kopje rijst kookt in twee kopjes water. En één kopje per persoon is dan vaak weer precies de hoeveelheid die je nodig hebt voor je maaltijd. Nadeel: er zijn echter verschillende soorten rijst en die hebben op hun beurt ook allemaal weer een verschillende kooktijd of nemen verschillende hoeveelheden vocht op. Je kunt dus, als het kan, het best even de verpakking checken.

Of gebruik je vingers

Geen koffiekopjes beschikbaar? Doe dan de rijst in een pannetje, leg je hand plat op de rijst en giet er net zoveel (koud) water bij tot je vingers helemaal onderstaan. Of zet je vinger er verticaal in tot-ie de bodem raakt en giet er water bij tot één vingerkootje boven het oppervlak van de rijst. Breng het water aan de kook en laat koken tot het water op is. Haal dan de pan van het vuur en laat nog even een paar minuten staan met de deksel op de pan.

Tip: Heb je te veel gekookt? Geen probleem! Lees dan hier alles over rijst bewaren en ontdek meteen wat je allemaal met de restjes kunt doen!

Rijst koken in de magnetron of rijstkoker

Soms beschik je niet over de mogelijkheden om rijst te koken in een pan of wil je een hele kleine hoeveelheid maken. Gelukkig kun je dan rijst koken in de magnetron. Was de korrels grondig, gebruik een grote kom (gekookte rijst zet namelijk uit), voeg twee keer zoveel koud water toe en zet de magnetron op 700 watt. Houd daarbij ongeveer 9 minuten kooktijd aan voor 100 gram rijst.

Een andere optie is de rijstkoker. Een handig apparaat, want die slaat automatisch af wanneer de rijst klaar is. Daardoor kun je het niet overkoken of aan laten branden. Je doet simpelweg de juiste hoeveelheden in de machine en met één druk op de knop heb je na een kwartiertje die perfect gegaarde korrels. Hoef je verder niet naar om te kijken!

Tip: Je leest hier meer over rijst koken in de rijstkoker of stoomoven!

Rijst koken in de airfryer

Rijst koken in de airfryer? Dat kan ook! Doe de rijst dan in het bakaccessoire en giet deze onder met warm of kokend water in de juiste verhouding. Zet de airfryer op 200 graden en kook de rijst vervolgens in 20-25 gaar. Haal de bakaccessoire uit je airfryer, giet de rijst eventueel af en bak eventueel nog wat groenten of vlees en je hebt een heerlijke maaltijd met rijst uit de airfryer!

Rijst koken in de slowcooker

Een slowcooker is een handig apparaat. Je doet er alle ingrediënten in, je zet ‘m aan en na een paar uur is je gerecht klaar. Handig als je straks geen tijd hebt om te koken. Maar kun je ook rijst koken in de slowcooker? Antwoord: ja! Weeg hiervoor de juiste hoeveelheid rijst af, was de korrels (optioneel) en voeg de juiste hoeveelheid water toe. Roer alles door en zet je slowcooker aan. Afhankelijk van je slowcooker is je rijst na ongeveer 3 uur (op de hoogste stand) of na ongeveer 5-6 uur (op de laagste stand) klaar.

Tip: Vet binnenkant van de slowcooker in met boter of olie. Zo voorkom je dat de rijst aan de zijkant gaat plakken!

Smaak toevoegen: rijst koken in bouillon of kokosmelk

‘Kale’ rijst vraagt haast om een smaakmaker. Die kun je naderhand toevoegen door het geheel om smaak te brengen met wat zout, peper en eventueel wat olie, boter of kruiden (hmmmm!), maar je kunt ook al tijdens de bereiding ervoor zorgen dat je maaltijd extra smaakvol wordt door de rijst te koken in bouillon of kokosmelk. Of doe eens een scheutje ketjap of sojasaus in het water!

Andere manieren om smaak (of kleur!) toe te voegen zijn door de rijst te koken met kruiden als gember, citroengras of kaneel, door de rijst eerst even aan te bakken voor het koken of door inktvisinkt of saffraan toe te voegen aan het kookwater. Kortom, je kunt op heel veel manieren je rijst lekker maken en kleuren.

Sushirijst koken

Het maken van sushirijst gaat vaak net even anders. Afhankelijk van de exacte soort voeg je namelijk maar 1,25 tot 1,5 keer zoveel water toe (check de verpakking!). Je laat de rijst vervolgens een kwartier koken en vervolgens nog een kwartier afgedekt nastomen. Ondertussen verwarm je een mengsel van suiker, rijstazijn en een snufje zout tot de suiker is opgelost. Roer het mengsel door de sushirijst en laat eventueel afkoelen.

Wat ga jij maken?

Zo. Nu je alles weet over rijst koken zijn we hartstikke benieuwd wat je gaat maken vanavond. Heb je nog geen idee? Laat je dan inspireren door onze recepten en zet een gevarieerde maaltijd op tafel! Gegarandeerd gezond, lekker en zonder gedoe op je bord.

Veelgestelde vragen over dit onderwerp

Waarin kun je rijst koken?

Je kunt rijst koken in een heleboel verschillende apparaten. Meestal zet je gewoon een pan met (ruim) water op het vuur, maar je kunt er bijvoorbeeld ook voor kiezen om de rijst te koken in een rijstkoker of stoomoven. Ook de magnetron is eventueel een optie en zelfs een Airfryer is ervoor geschikt. Kortom, wat je maar wil!

Hoe lang moet rijst koken?

Hoe lang je rijst moet koken, is afhankelijk van de rijstsoort die je gebruikt. Droogkokende soorten als onze witte rijst ofzilvervliesrijst zijn al voorgekookt en basmatirijst heeft van zichzelf al een kortere kooktijd. Deze soorten hebben vaak maar 8 tot 10 minuten nodig, terwijl je voor het koken van paella- of risottorijst vaak wel 20 minuten uit moet trekken. Check dus zeker de verpakking!

Waarom moet je rijst na het koken laten staan?

Bij het koken van rijst wordt vaak aangeraden om de rijst na het koken nog even te laten staan met de deksel op de pan. Op die manier verdeelt vocht zich goed door alle korrels en is je onderste rijst niet natter dan de bovenste laag. Bovendien neemt de rijst zo ook het laatste beetje vocht nog op, waardoor je droge en luchtige rijst overhoudt!

Welke rijst kookt droog?

Droogkokende rijst is rijst waarvan de korrels na het koken nog stevig zijn en makkelijker van elkaar loslaten als je het doorroert. Denk hierbij aan Lassie Toverrijst (witte rijst), zilvervliesrijst, basmatirijst en jasmijn- of pandanrijst. Al is die laatste net iets plakkeriger dan de rest.

Hoeveel rijst kook je per persoon?

Voor de meeste gerechten houd je 75 gram ongekookte rijst aan. Omdat de rijst nog vocht opneemt tijdens het koken, wordt het 2-3 keer zo zwaar waardoor je ongeveer 200 gram gekookte rijst overhoudt. Dat is een mooie hoeveelheid als gezonde basis voor je maaltijd. Wanneer de rijst een belangrijk onderdeel is van het gerecht zoals in een nasi, kun je ook 100 gram rijst per persoon rekenen. Je leest er hier alles over.